Dünyanın En İyi Fotoğrafçıları Arasında Gösterilen Ara Güler’in Sanat Hayatı ve Yaşamı.. Ara Güler Kimdir?

“Sanat olmasına gerek yoktur fotoğrafın. Fotoğraf tarih olayıdır.
Tarihi zaptediyorsun. Bir makina ile tarihi durduruyorsun.”  ARA GÜLER

Kendi alanında Türkiye’yi dünya çapında üne kavuşturan ve objektifin en iyileri arasında gösterilen Ara Güler geçtiğimiz günlerde yaşama gözlerini yumarak bizlere veda etti. Peki bir devri onun gözlerinden gördüğümüz usta fotoğrafçı Ara Güler kimdir?

90 yaşında hayata gözlerini yuman Ara Güler, Türkiye’yi aşkın bir sanatçıydı. Öyle ki dünyanın en iyi fotoğrafçıları arasında gösteriliyordu. Başarılarıyla Türkiye’nin göğüsünü kabartan usta fotoğrafçı Ara Güler, başta Salvador Dali, Picasso olmak üzere dünyaca ünlü sanatçılar ile röportajlar yapmış ve onların fotoğraflarını çekmiştir.

Dünyanın En İyi Yedi Fotoğrafçısından Biri

Ara Güler, 16 Ağustos 1928 tarihinde İstanbul’da bir Ermeni ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Henüz 6 yaşındayken okumak için İstanbul’a gelen sanatçı, gazetecilik mesleğine yerel bir Ermeni gazetesinde yazmaya başlayarak ilk adımı attı. Gazetecilik yaşamına 1950 yılında ‘Yeni İstanbul’ gazetesinde yazarak yeni bir sayfa açmış oldu. Eş zamanlı İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nde eğitimine devam eden usta sanatçı, fotoğrafçılık alanında da kendini geliştirdi. Fotoğrafçılık alanındaki tecrübelerinden biri olan ‘Hayat’ dergisi fotoğraf bölümü şefliği görevini, 1962 yılına kadar sürdürdü. Birleşik Krallık’ta, 1961 yılında yayınlanan Photography Annual ise onun hayatına bir köşe taşı oldu. Bu yayında Ara Güler ‘dünyanın en iyi yedi fotoğrafçısından biri’ olarak gösterildi. Yine 1961’de, Amerikan Dergi Fotoğrafçıları Derneği’ne kabul edildi. Güler, bu kuruluşun Türkiye’den olan tek üyesiydi. 

Ünlü fotoğraf sanatçısının, dünyanın bir çok önemli yayınlarında fotoğraflarına yer verildi, kendisinden  bahsedildi ve eserleri yayınlandı.Onun fotoğraflarını küresel bir çok yayın kullandı. Almanya’da, Fransa/Paris’te ve Amerika Birleşik Devletleri gibi ülkelerde çeşitli sergiler açtı. Sergilerinin büyük beğeni alması onun için yeterli olmadı. O fotoğraflarıyla tarihi yansıtıyor ve yaşatmak istiyordu. Bu nedenle dünya çapında ünlü kişilerle röportajlar yaparak sanat yaşamında ve eserlerinde toplumu aydınlatma amacını pekiştirmiş oldu.  Winston Churchill, Arnold Toynbee, Bertrand Russell gibi isimlerin yanı sıra Picasso, Salvador Dali gibi popüler isimlerle röportajlar yaptı ve onların fotoğraflarını çekti.

Ara Güler yurt içi ve yurt dışı başarılara imza atmış bir sanatçıydı. 1979 yılında Türkiye Gazeteciler Cemiyeti ‘foto muhabirliği’ alanında birincilik ödülünü aldı. Ardından 1980 yılında Karacan Yayıncılık tarafından fotoğraflarının bir kısmı kitap haline getirilerek yayımlandı. 1986’da Hürriyet Vakfı tarafından basılan, Prof. Abdullah Kuran’ın eseri olan ‘Mimar Sinan’ kitabını fotoğrafladı. Ve bu kitabı bir yıl sonra, 1987’de Institute of Turkish Studies, İngilizce olarak yayınlandı.

Günümüzde Ara Güler fotoğraflarının büyük bir çoğunluğu ABD, Fransa ve Almanya’da çeşitli müzelerde sergileniyor. Merak edilen sorulardan biri olarak; usta sanatçı fotoğraflarında ‘Leica’ makinasını kullanmıştır. Aslında Güler, fotoğrafın bir sanat dalı olmadığını düşünmektedir. Ara Güler kendisini: “Ben bir gazeteciyim. Fotoğrafçı değilim.” diye ifade ederdi. Fotoğrafçı ile gazeteci arasındaki farkı : “Fotoğrafçı bomba patlar kaçar. Ama gazeteci peşinden gider olayı yakalamaya çalışır. Ben de bu yaşa kadar ona göre çalıştım” şeklinde tanımlamıştır.

Dünya Çapında Ünlü İsimleri Objektifine Taşıdı

Ara Güler birçok ünlü isim ile röportajlar yapmış,  dünya çapında isimleri fotoğraflamıştı. Devlet adamı, siyasi kimlikler ve ressamlar başta olmak üzere bilinen bir çok isim…

Kısaca birkaç örnek:

Bülent Ecevit, Süleyman Demirel, Winston Churchill, Indira Gandi, John Berger, Bertrand Russell, Bill Brandt, Alfred Hitchcock, Ansel Adams, Yaşar Kemal, Salvador Dali, Maria Callas, Fikret Mualla, Picasso

Ve daha bunun gibi birçok ünlü kişi ile çalışmıştır. İçlerinde en dikkat çeken çalışması ise;  kimsenin fotoğraflayamadığı, poz vermeyi sevmeyen ünlü ressam Picasso’dur. E haliyle Ara Güler’i bugün ‘Üstad’ kılan da onun karakteri ve ideallerine olan saygılı bağıdır. Geçtiğimiz günlerde medya ve sanat çevrelerinin yanı sıra tüm sevenleri derin üzüntü ve kederle onu son yolculuğuna uğurladı. Güler’in 90 yıllık ömrüne sığdırdığı pek çok eseri bir yana son zamanlarda yaşamını anlatan bir belgesel çalışmasında yer alması, onun tarihe bıraktığı son imza oldu.

O son röportaj ve “Ara Güler: Islık Çalan Adam” belgeselinin görüntülerini izleyebilirsiniz.